Ale ja przychodzę tu jak legendarna Zjawa co znikąd wyszła podobna tylko sobie

Urodził się 6 grudnia 1945 roku w Mikołowie, zmarł 11 maja 1971 we Wrocławiu. W młodości był członkiem harcerstwa, interesował się żeglarstwem i fotografią, a swoje zdjęcia wywoływał w domowej ciemni. Przeprowadzał się między liceami i ostatecznie ukończył maturę w wieczorowym liceum w Kędzierzynie (1963). Następnie podjął krótkie studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1964 roku przeniósł się do Wrocławia, gdzie poświęcił się całkowicie pisaniu. W 1965 roku zadebiutował w miesięczniku "Poezja" z wierszami "Ludzie kładą się spać...", "Martwy sezon", "Mit rodzinny", "Mój pies bardzo przyjemny", "Nasza pani", "On" i "Wiem, kto to jest". Debiut ten przyniósł Wojaczce rozgłos w kręgach literackich.

Zmarł w nocy z 10 na 11 maja 1971 roku po zażyciu środków nasennych. Pośmiertnie przyznano mu Nagrodę im. Andrzeja Bursy.

Specyficzność poety

Wojaczek był młodym twórcą, którego życie było burzliwe i naznaczone alkoholizmem, skandalami oraz zakończone samobójczą śmiercią. To przyczyniło się do powstania mitu "poety przeklętego" oraz zaliczenia go do "kaskaderów literatury". Ta etykietka do dziś wpływa na ogromną popularność jego poezji, ale niestety przesłania jej istotne znaczenia i bogactwo, które wykraczają poza schemat artysty-buntownika. Wojaczek był poetą buntu, wyobcowania, obsesyjnego lęku oraz fascynacji śmiercią. Tematy te wiążą się z ciemną erotyką oraz głodem miłości. Wojaczek cierpiał z powodu niezrozumienia i alienacji, co dodatkowo pogarszało jego stan zdrowia psychicznego i relacje z otoczeniem. Między innymi, bójki, awantury i ekscesy (niekiedy wyreżyserowane), powodowały ostry ostracyzm i zakazy wstępu do lokali. Przełomowym momentem wydaje się być opuszczenie Miłkowa i udanie się na studia. Wraz z tym pierwszym krokiem w "normalną dorosłość" pojawiają się również pierwsze zachowania autodestrukcyjne, rośnie poczucie wyobcowania, a wraz z tym prawdopodobnie objawy zaburzeń psychicznych oraz próby samobójcze i samookaleczenia. Pogorszenie stanu zdrowia i przerwanie nauki stało się przyczyną poddania się wspomnianym już badaniom i obserwacji w roku 1965. W szpitalu Wojaczek prowadził dziennik, stworzył też wiersze, których jednak nie przedstawił do druku. Pióro dawało ujście emocjom, poezja pozwalała na odpoczynek od natłoku myśli, dając tym samym możliwość doraźnego porządkowania chaosu otaczającego Pisarza. Ostatnie utwory powstały w marcu 1971 r. Twórca miał je uznać za zakończenie i podsumowanie swojego dorobku, porzucając pisanie wzorem swojego mistrza - Artura Rimbauda.

Po śmierci

Od 1997 r. w dawnym mieszkaniu rodziny Wojaczków mieści się Instytut Mikołowski, który prowadzi działalność literacką i wydawniczą (organizuje m.in. coroczny Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. R. Wojaczka).

Lech Majewski ze względu na swoją słabość do poetów przeklętych wyreżyserował film "Wojaczek". W rolę Wojaczka wcielił się młody poeta Krzysztof Siwczyk, co jak wierzę, miało dodać filmowi więcej realizmu. Majewskiemu niewątpliwie udało się uchwycić nastrój tamtych lat. Czarno-białe zdjęcia oraz dynamika kamery ograniczona do minimum, tworzą niepowtarzalny nastrój tego dzieła i świetnie oddają obskurną rzeczywistość Polski Ludowej. Sama postać poety ukazana w filmie jest jednak obca, zimna, i jak zauważa wiele osób znających Wojaczka osobiście, chybiona i nieprawdziwa.

Musi być ktoś
Musi być ktoś, kogo nie znam, ale kto zawładnął
Mną, moim życiem, śmiercią; tą kartką

Temat samobójstw jest wciąż aktualny

Tematu zachowań samobójczych nie można ignorować i przemilczeć, ponieważ w Polsce każdego dnia odbiera sobie życie 15 osób.
Osoby w kryzysie psychicznym mogą uzyskać pomoc:

Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
800 70 2222

Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
800 12 12 12